Przykazania kościelne

W niedziele i w święta nakazane uczestniczyć we Mszy świętej i powstrzymać się od prac niekoniecznych.
Przynajmniej raz w roku przystąpić do sakramentu pokuty.
Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię świętą.
Zachowywać nakazane posty i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, a w okresie Wielkiego Postu powstrzymać się od udziału w zabawach.
Troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła.

Przykazania kościelne odnoszą się do życia moralnego, które jest związane z życiem liturgicznym i czerpie z niego moc. Obowiązujący charakter tych praw pozytywnych ogłoszonych przez władzę pasterską ma na celu zagwarantowanie wiernym niezbędnego minimum ducha modlitwy i wysiłku moralnego oraz wzrastania miłości Boga i bliźniego (zob. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 2041).

WYKŁADNIA NIEKTÓRYCH SFORMUŁOWAŃ PRZYKAZAŃ KOŚCIELNYCH

Pierwsze przykazanie kościelne:
Wymaga od wiernych święcenia dnia, w którym wspomina się Zmartwychwstanie Pańskie, a także najważniejszych świąt liturgicznych, w które czcimy tajemnice Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny i Świętych, przede wszystkim przez uczestnictwo w celebracji eucharystycznej, gromadzącej chrześcijańską wspólnotę.

Należy także powstrzymać się od tych wszystkich prac i spraw, które mogłyby przeszkadzać święcić te dni. Zgodnie z dekretem Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 4 marca 2003 r., świętami nakazanymi w Polsce są:

Uroczystość Narodzenia Pańskiego (25 grudnia)
Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki (1 stycznia)
Uroczystość Objawienia Pańskiego (Trzech Króli – 6 stycznia)
Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej (Boże Ciało)
Uroczystość Wniebowzięcia NMP (15 sierpnia)
Uroczystość Wszystkich Świętych (1 listopada)

Wiernym przypomina się zatem, że w każdą niedzielę oraz ww. święta nakazane, mają obowiązek uczestnictwa w Mszy św. i powtrzymać się od prac niekoniecznych.
W uroczystość św. Józefa (19 marca), św. Apostołów Piotra i Pawła (29 czerwca) i Niepokalanego Poczęcia NMP (8 grudnia) wierni nie są zobowiązani do uczestnictwa w Mszy św. i od powstrzymania się od prac niekoniecznych. Zachęca się jednak wiernych do udziału w Mszy św. w te uroczystości.

Drugie przykazanie kościelne:
Zapewnia przygotowanie do Eucharystii przez przyjęcie sakramentu pokuty i pojednania (spowiedzi), który jest kontynuacją dzieła nawrócenia i przebaczenia, zapoczątkowanego na chrzcie (zob. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 2042).

Trzecie przykazanie kościelne:
Określa minimum w przyjmowaniu Ciała i Krwi Pańskiej w związku ze świętami wielkanocnymi, które są źródłem i centrum liturgii chrześcijańskiej (zob. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 2042).

Czwarte przykazanie kościelne:
Wszyscy wierni obowiązani są czynić pokutę. Dla wyrażenia tej pokutnej formy pobożności chrześcijańskiej, Kościół ustanowił dni i okresy pokuty. W tym czasie chrześcijanin powinien szczególnie praktykować czyny pokutne służące nawróceniu serca, co jest istotą pokuty w Kościele. Powstrzymanie się od zabaw pomaga w opanowaniu złych pragnień i sprzyja wolności serca.

Czynami pokutnymi są: modlitwa, jałmużna, uczynki pobożności i miłości, umartwienie przez wierniejsze pełnienie obowiązków, wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych i post.

Czasem pokuty w Kościele są poszczególne piątki całego roku i czas Wielkiego Postu.
Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych obowiązuje wszystkich, którzy ukończyli 14 rok życia we wszystkie piątki i Środę Popielcową oraz zaleca się ją w Wigilię Bożego Narodzenia. Nie ma obowiązku wstrzemięźliwości jeśli w piątek wypadnie uroczystość.
Post ilościowy obowiązuje w Środę Popielcową i w Wielki Piątek wszystkich pomiędzy 18 a 60 rokiem życia (jeden posiłek do syta, i dwa posiłki lekkie).
Powstrzymywanie się od zabaw obowiązuje w czasie Wielkiego Postu.

Dyspensa od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątki, z wyjątkiem Wielkiego Piątku i Środy Popielcowej. Wolni są od obowiązku wstrzymania się od potraw mięsnych w piątki:

wszyscy, którzy stołują się w zakładach zbiorowego żywienia, w których nie są przestrzegane kościelne przepisy postne,
wszyscy, którzy nie mają możliwości wyboru potraw, a muszą spożywać to, co jest dostępne do spożycia.

Wierni korzystający z dyspensy powinni:

pomodlić się w intencji Ojca świętego,
złożyć ofiarę do skarbonki z napisem „Jałmużna postna”,
albo częściej spełniać uczynki miłosierdzia chrześcijańskiego.

Nie ma dyspensy od pokarmów mięsnych w Środę Popielcową i Wielki Piątek! (por. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 2043).

Piąte przykazanie kościelne:
Przypomina wiernym, że należy dbać o potrzeby materialne wspólnoty Kościoła, każdy według swoich możliwości (zob. Katechizm Kościoła Katolickiego nr 2043).